مقایسهای بین GPL و Microsoft EULA - بخش اول(1361 مجموع کلمات موجود در متن) (6850 بار مطالعه شده است) مقایسهای
بین GPL
و
Microsoft
EULA - بخش
اول
مطلبی
که مطالعه میکنید بخش اول از خوانش
مقالهای است با همین عنوان.
ایــن
مطلــب ترجـمــه عینی و دقیق این مطلب
نیست بلکه سعی شده است نگاهی باشد از دید
نگارنده به این مقاله.
انتـخاب
این دو مجوز برای مقایسه چندان تعجب
برانگیز نیست.
در یک
سو GPL به
عنوان پرطرفدارترین و مطرحترین مجوز
متنباز قرار دارد و در ســوی دیــگــر
MS EULA بــه
عنوان بارزترین بیانگر موضع رسمی Microsoft.
نسخه
EULA استفاده
شده در این مقاله نسخهای است که به همراه
Windows XP
منتشر
شــده اســـت.
سعـــی
شــده است تا مقایسهای بیطرفانه بین
دو مجوز و آزادیها و محدودیتهای ایجاد
شده توسط آنها انجام شود.
در این
تحلیل هر دو مجوز EULA
و GPL
مورد
مطالعه قرار گرفتهاند و در ادامه سعی
شده اسـت مقایسهای آماری در مورد بعضی
معیارها بین این دو مجوز انجام شود.
به
صورت کلی بخش عمده EULA
به
محــدود کردن حقـــوق شـمــا در مـــورد
استفاده از نرمافزار از طریق سلب هر
گونه مسوولیت از Microsoft
میپردازد.
در
مقابل تلاش اصلیGPL
برای
آگاه کردم کاربر از حقوقش و مسوولیتهای
توزیع کننده نرمافزار یا برنامهنویسی
که از کــدهای GPL
استفــاده
میکــنـد میپردازد.
البته
چند محدودیت برای کاربر نیز ایجاد شده
است.
یکــی
از شعارها و دلایـــل اصلی مشتریان
Microsoft کــه
بــه دفــعات شنیده میشود این است که
بنا بر متن EULA
در
صورتی که خطا یا فاجعهای در اثر استفاده
از نرمافزار روی دهد آنــهــا کســی را
دارند که مسوولیت این موضوع را از نظر
قانونی بپذیرد.
نگاهی
دقیقتر به EULA
خلاف
این موضوع را ثابت میکند.
طبق
متن این مجوز به وضوح "تمـامی
مسیرها و مجراهایی"
کــه
یــک استفاده کننده از نـــرمافزارهای
Microsoft بـای
غرامت قانونی از هر نوع دارد را از بین
میبرد.
در
بهترین حالت چیزی که شما به دست خواهید
آورد جـــبــران هـــزینه آن محصول
نرمافزاری است یعنی چیزی در حدود ۵ دلار
رایج آمریکا!
از
این گذشته آنــگــونه که نویسندگان این
مقاله اعلام کردهاند و بر طبق سوابق
موجود تا به حال هیچ شخص یا سازمان استفاده
کنندهای در طول ۲۷ ســال فعـــالیـت
Microsoft ،
موفــق به پیگیری قانونی با موفقیت علیه
این شرکت به دلیل ایرادات و اشکالات آن
نشده است.
مطالب
بیان شده در ادامه این مقاله توصیههای
قانونی نیستند بلــکه نظرات نویسنده
مقاله اصلی در مورد این مجوزها و مروری
است بر این موضوع که کدام بخشها از این
مجوزها حقوقتان را از شما گرفته و شما را
محدود میسازند.
|
EULA
|
GPL
|
درصد
محدودیتی که مجوز ایجاد میکند
|
45.00%
|
27.00%
|
درصد
حقوقی که مجوز به شما میدهد
|
15.00%
|
51.00%
|
درصد
محدودیتی که مجوز درنوآوری ایجاد میکند
|
40.00%
|
22.00%
|
میتوان
نتیجه گرفت که بیشترین بخش EULA
به
حفاظت از Microsoft
و محدود
کـــردن انتخابها، گزینهها و اعمال
ممکن توسط کاربران نرمافزار میپردازد.
در
مقابل بیشترین بخش GPL
به
منظور دادن حقوقی به کـــاربران نرمافزار
تحت پوشش ایــن مجـــوز و در عین حـــال
تاکیدی نسبی بر حقوق گسترش دهنده اصلی
نرمافزار به منظور تدوام انتشار این
برنامه با مجوز GPL
طراحی
شده است نکتهای که در EULA
به هیچ
عنوان مشاهده نمیشود.
۱
- در
بخشی از EULA
آمده
است: “ در
صورتی کـــه شما با ایـــن مـجـــوز
مـوافـق نیستید آنرا نصب یا تکثیر نکنید.
شما
میتوانید آنرا به محل خریداری آن
بازگردانید و پول خود را تمام و کمال پس
بگیرید.”
تحلیل
در
ایــن بخــش Microsoft
ادعــا
میکنـد که کاربران میتوانند در صورت
تمایل محصول خود را برگشت داده و مبلغ را
عینا دریافت کنند (Full
refund). موارد
بسیاری وجود داشتهاند که کاربران قادر
به انجام چنین کاری نبودهاند در صورتیکه
از این بند کاملا پیروی کردهاند.
برای
مثال تقریـبـا غیر ممکن است که شما بتوانید
یک نسخه استفاده نشده از Windows
XP را
که به همراه سخت افزار خود خریداری کردهاید
برگــشــت داده و پــول خود را دریافت
کنید. مثال
بارز این امر کامپیوترهای کیفی هستند که
با نسخههایی از Windows
ارائه
میشوند.
شانس
شما برای بازپس گیری پول پرداخت شده برای
این نرمافزارها چیزی نزدیک به صفر است.
۲
- در
بخش دیگری آمده است:
“ نصب
و راه اندازی:
شما
مجازید یــک نسخه از محصول را بر روی یک
کامپیوتر مانند یک ایستگاه کاری ، پایانه
یا دیگر ابزارهای نصب کرده، استفاده کرده،
مورد دسترسی قرار داده و نمایش دهید.”
تحلیل
Microsoft
صریحا
ابراز میکند که شما مایلید این نرمافزار
را بر روی یک کامپیوتر و تنها یــک
کامـپـیوتر نـصب کـرده و از آن استفاده
کنید. ایــن
مجـــوز حتـی به شما اجازه نمیدهد آن
را بر روی دو کامپیوتر نصب کرده و در آن
واحد تنها از یکی از آنها استفاده کنید.
در
نتیجه در صورتیکه شما یک کامپیوتر کیفی
و یـک کامپیوتر خانگی داشته باشید نیاز
به دو نسخه از این نرمافزار دارید!
۳
- “ محصول
نباید در آن واحد با بیش از یک پردازنده
در هر ایستگاه کاری استفاده شود.”
تحلیل
Microsoft
به
وضوح به شما اجازه استفاده از این نرمافزار
را در سیستمهای کــامپیوتری با بیش از ۲
CPU را
نمیدهد.
در
نتیجه اگر شما کامپیوتری با ۴ CPU
دارید
نمیتوانید از این نرمافزار استفاده
کنید.
۴
– "
شمــا
مجازید حداکثــر ۱۰ کامپیوتر یـــا ابزار
الکترونیکــی (کــه
هر یک، یک ابزار به حساب میآیند)
را
صرفا با هدف استفاده از خدمات محصول برای
خدمات فایل و چاپــگر، خــدمــات اطلاعاتی
اینــترنتی و دسترسی از راه دور به کامپیوتر
ایستگاه کاری (work
station) متصل
نمایید.
حداکثر
۱۰ اتـصــال شـــامل هر گونه اتصال
غیرمستقیم ایجاد شده از طریق multiplexing
یا
دیگر نرمافزار ها یا سختافزارهایی که
اتصالات را یکی میکند میباشد.
“
تحلیل
بنا
بر این مجوز Microsoft
اجازه
اتصال بیش از ۱۰ کامپیوتر را به کامپیوتر
شــمــا نمیدهد.
شما
نمیتوانید بـا استفاده از ابزاری که
اتصالات کامپیوتری رو یکی میکند این
موضوع را دور بزنید.
همانــگـونه
که انتظار میرود Microsoft
اجازه
چنین کاری با نرمافزار مشابه میدهد و
تنها تفاوت مهم قیمت مجـــوزهای مــورد
استفاده در این دو مورد است.
در
نتیجه شما نمیتوانید از کامپیوتری با
چنین سیستم عاملی به عنوان یک file
server یا
web server
استفاده
کنید.
۵
– " به
غیر از نرمافزارهایی مانـنـد NetMeeting
،
Remote
Assistance و
Remote Desktop
شما
حـق ندارید از محصول برای اجازه دادن به
هر ابزاری برای دستیابی، استفــاده،
نمایش یـــا اجرای دیگـــر نــرمافزار
موجود بر روی ایستگاه کاری استفاده نمایید
و همچنین حق ندارید به هیچگونه ابزاری
اجـازه دهید از رابط کاربری محصول یا خود
محصول استفاده کند مگر آنکه خود آن ابزار
نیز دارای مجوزی جداگانه باشد.
“
تحلیل
در
صورتیکه قصد داشته باشید از یک کامپیوتر
دیگر بـــه کامپیوتر خـود که Windows
XP بر
روی آن نصب است دسترسی پیدا کنید و تصمیم
داشته باشید به جای نرمافزارهای اختصاصی
همــــراه با آن استفاده نکرده بلکه از
جایگزینهایی مانند VNC
یا
PCAnywhere
استفاده
کنید باید مجوزی اضافه بر مجوز اصلی برای
Windows XP خود
خریداری کنید.
۶
- “ فعال
سازی اجباری :
حقوق
تضمین شده تحت این مجوز محدود به ۳۰ روز
اول پـس از آنکه شما نصب اولیه نرمافزار
را انجام دهید هستند مگر آنکه شما اطلاعات
مورد نیاز برای فعال سازی نسخه مجـــاز
خـــود را مطابق روش شــرح داده شده در
طی مراحل نصب محصول ارائه کنید.
شما
میتوانید فعال سازی را از طریق اینترنت
یا تلفن انجام دهید.
تـــمـام
هزینههای ممکن به عهده شما خواهد بود.
“
تحلیل
Microsoft
اعلام
میکند که شما مجازید از نرمافزار
خـــریداری شده خـــود بــــرای ۳۰ روز
استفاده کـنید.
پس از
آن شما موظفید برای ادامه استفاده از
نرمافزار هرگونه اطلاعاتی را که آنها
درخواست کــنــند در اختیار آنها قرار
دهید.
ممکنست
این ارتباط با Microsoft
هزینههایی
برای شما در بر داشته باشد.
مسائل
مختلف بالقوهای در رابطه بـــا این
موضوع وجود دارند.
کـــاربـــران
بسیاری وجـود دارند کـــه از شناساندن
متوالی و تکراری خود به منظور استفاده از
نرمافزاری که به صورت قانونی خریداری
کردهاند خسته شدهاند.
۷
- “ در
صورتیکه سختافزار مورد استفاده خود را
تغییر دهید یــا در محصول تغییری ایجاد
کنید ممکنست نیاز پیدا کنید تا مجددا
محصول خود را فعال کنید.
در این
محصول معیارهای فنیای وجـــود دارند
کــه بـــه منـــظور جلـــوگیری از
استفاده غیرقانونی و بدون مجوز از این
محصول طراحی شدهاند.
شما
موافق هستید که ما میتوانیم از این
معیـــارها استــــفاده کنیم.
“
تحلیل
اگــر
شمــــا تغییراتی (
کـــه
مشخص نشدهاند )
بـــر
روی سختافزار کامپیوتر خـود انجام دهید
ممکنست نرمافزار از کار بیفتد.
این
به آن معناست که دفعه بعد کـــه شمــا
بعضــی قطعات کامپیوتر خـــود را جایگزین
میکنید (
مانند
یک دیسک سخت یا کارت ویدئویی یا کارت LAN
و ...
) ممکن
است کامپیوتر شما دیگر به حالت عادی کار
نکند.
این
به آن معناست که اگر کامپیوتر شما در
شـرایطی از کار بیفتد که شما امکان دسترسی
به Microsoft
به
منظور فعال کردن محصول خود را نداشته
باشید قادر به کار با کامپیوتر خـــود
نخواهید بود.
یــک
مورد مشهور ، موردی است که در آن یک متخصص
مشهور IT
در
حالیکه در هواپیما بود به دلیل تعویض
یـــک کارت PCMCIA
در
کامپیوتر کیفی خود نتوانست از آن برای
نوشتن مقاله خود در مورد IT
در
کنفرانسی که در حال سفر به منظور شرکت در
آن بــــود استفاده کند.
از طرف
دیگر شما موظفید با Microsoft
در
مورد نصب و استفاده از معیارهای فنیای
کـــه نــه تعـریف شدهاند و نه مرزبندی،
هم عقیده باشید.
از
طرف دیگر شما هر حقی برای اعتـــراض در
مـــورد این موضوع را از خود سلب میکنید.
بـــه
عبارت سادهتر صرفنظر از اینکه چنین
موضوعی چه مقدار دردسر و ناراحتی برای
شما ایجاد کند شما حق اعتراض یا هر کار
دیگر را ندارید.
نوید
پایا navidjoon@gmail.com
منبع
PDF Version
http://www.asyd.net/docs/misc/comparing_the_gpl_to_eula.pdf |