نگاهی به ابعاد فنی دبیان اچ(1275 مجموع کلمات موجود در متن) (8373 بار مطالعه شده است) 
نگاهی به ابعاد فنی دبیان اچ
کمتر
از یک ماه قبل، پروژه دبیان بعد از ۲۱ ماه
توسعه متداوم، خبر انتشار نسخه پایدار
جدید دبیان با اسم رمز «اچ»
[۱]
را منتشر
کرد. از
آنجا که این توزیع یکی از محبوب‌ترین
توزیع‌های دنیای نرم‌افزار آزاد به شمار
می‌آید و مادر بسیاری از توزیع‌های
امروزی می‌باشد، ارائه اطلاعات در مورد
آن خالی از لطف نیست. در
این نوشتار به بررسی این نسخه از این توزیع
محبوب خواهیم پرداخت و در شماره بعدی
مجله، مقاله‌ای درباره نصب و پیکربندی
آن خواهیم داشت.
۱)
معماری‌های
مورد پشتیبانی
در
این نسخه از یازده معماری مختلف پردازنده
به طور رسمی پشتیبانی می‌شود.
پشتیبانی
از معماری ۶۴ بیتی برای پردازنـده‌های
AMD64 و
EM64T در
این نسخه به طور کامل ارائـه شـده است [۲]
. در این
نسخــه بطور رسـمی از معماری‌های زیر
پشتیبانی می‌شود:
Intel x86
('i386')
Alpha
('alpha')
SPARC
('sparc')
PowerPC
('powerpc')
ARM ('arm')
MIPS
('mips' (big-endian) and 'mipsel' (little-endian))
Intel
Itanium ('ia64')
HP PA-RISC
('hppa')
S/390
('s390')
AMD64
('amd64')
لازم
به ذکر است که پشتیبانی از معماری
Motorola 680x0 ('m68k')
حذف
شده است و فقط به طور غیر رسمی در این نسخه
موجود می‌باشد.
۲)
جدیدها
در اچ
این
نسخه با ۶۵۰۰ بسته جدید و در مجموع با
۱۸۲۰۰ بسته ارائه شده است.
این بسته‌ها
در ۲۱ CD و
در ۳ DVD ارائه
می‌شوند. در
این انتشار تغییراتی در ساختار قرار دادن
و ترتیب بسته‌ها در CDها
انجام شده است و بسته‌های اولیه مورد
نیاز و الزامی در CD یک
قرار داده شده‌اند تا کاربران فقط با
داشتن CD اول
نیز بتوانند دبیان را نصب و از آن استفاده
کنند. در
CD اول
فقط محیط گرافیکی گنوم قرار دارد.
لذا در کنار
این CD استاندارد،
دو CD ویژه
نیز به عنوان CDهای
اول ارائه شده‌اند که در یکی از آنها به
جای گنوم از KDE و
در دیگری از Xfce استفاده
شده است تا کاربران این محیط‌ها نیز امکان
نصب دبیان با محیط دلخواه خود و فقط با یک
CD را
داشته باشند.
این
نسخه اولین نسخه پایدار دبیان با جایگزینی
X.org به
جای XFree86 می‌باشد
و با محیط‌های گرافیکی گنوم ۲.۱۴
، KDE 3.3.5.a و
Xfce 4.4 ارائه
می‌شود. همچنین
بسته‌های OpenOffice.org 2.0.4a و
KOffice 1.6 نیز
قرار داده شده‌اند.
۳)
مدیریت
بسته‌ها
در
این نسخه بهینه‌سازی‌های بسیار زیادی
بر روی مدیر بسته aptitude انجام
شده است، بطوریکه در حال حاضر مدیر بسته
ارجح می‌باشد و در مواردی همچون مدیریت
وابستگی‌ها بهتر از apt-get عمل
می‌کند. همچنین
توصیه شده است که اگر تا کنون از dselect
استفاده
می‌کردید، از این پس از aptitude
استفاده
کنید. برای
اچ یک مکانیزم پیشرفته حل ناسازگاری‌ها
پیاده‌سازی شده است تا در زمانی که به
جهت تغییر وابستگی نرم‌افزارها
ناسازگاری‌های زیادی پیش می‌آید، بتواند
بهترین راه حل را شناسایی کند.
Apt امن [۳]
نیز در اچ
موجود می‌باشد. این
ویژگی باعث افزایش ضریب امنیتی سیستم‌های
گنو/لینوکس
دبیان می‌شود و امکان رمزنگاری و چک کردن
امضای دیجیتالی بسته‌های دریافت شده را
فراهم می‌سازد. همچنین
می‌توانید به کمک ابزار apt-key
مجموعه
کلیدهای Apt را
مدیریت نمایید که به طور پیش‌فرض فقط
کلید عمومی امضای بسته‌های آرشیو دبیان
در آن وارد شده است. قابلیت
دیگری که در Apt اضافه
شده است امکان دریافت فایل diff
بسته‌های
به روز شده به جای دریافت کامل بسته می‌باشد
که این امر می‌تواند سرعت به روز رسانی
سیستم را بسیار سریع‌تر و میزان داده‌های
مورد نیاز برای به روز رسانی سیستم را
بسیار کم حجم‌تر نماید.
۴) بهبودهای سیستمی
تعدادی بهینه‌سازی در ساختار توزیع ایجاد شده است که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:
-- اولویت بسته‌های توسعه کاهش یافته است
بسته‌های
توسعه نرم‌افزار مانند gcc ،
make و...
که در اولویت
«استاندارد»
قرار داشتن
و به طور پیش‌فرض نصب می‌شدند، اکنون با
اولویت «اختیاری»
ارائه
می‌شوند و به طور پیش‌فرض نصب نمی‌شوند.
در صورتیکه
به این بسته‌های نیاز دارید آسان‌ترین
راه برای نصب آنها، نصب بسته build-essential
می‌باشد
که تمام ابزارهای پایه‌ای توسعه نرم‌افزار
را برایتان نصب می‌کند.
-- SELinux
در نسخه اچ
بسته SELinux به
طور پیش‌فرض نصب می‌شود، اما غیر فعال
هست. لذا
برای استفاده از آن باید آن را فعال کنید.
برای اطلاعات
بیشتر درباره SELinux در
دبیان و نحوه فعال کردن آن به ویکی دبیان
در آدرس [۴]
بروید.
-- سوپر دایمن پیش‌فرض جدید
سوپر دایمن پیش‌فرض دبیان از netkit-inetd به openbsd-inetd تغییر پیدا کرده است که منجر به افزایش سرعت
راه‌اندازی سیستم و مدیریت بهتر دایمن‌ها
می‌شود.
--تغییر در ویژگی‌های پیش‌فرض سیستم‌فایل‌های ext2 و ext3
ویژگی‌های
dir_index و
resize_inode بطور
پیش‌فرض برای پارتیشن‌های ext2
و ext3
که ایجاد
می‌شوند فعال شده است. اولی
باعث افزایش سرعت کار با شاخه‌هایی که
فایل‌های زیادی دارند می‌شود و دومی
امکان تغییر اندازه پارتیشن بطور آنلاین
را می‌دهد. (مثلا
تغییر اندازه پارتیشن در هنگامی که پارتیشن
مونت شده است)
-- انکودینگ پیش‌فرض UTF-8
انکودینگ پیش‌فرض دبیان در نسخه اچ به UTF-8
تغییر کرده است که این امر موجب سازگاری بیشتر با
زبان‌هایی مانند فارسی می‌شود که از این
استاندارد استفاده می‌کنند.
همچنین ابزاری به نام utf8-migration-tool
تهیه شده است تا بتواند کار انتقال به UTF-8
را ساده‌تر
کند. اما
متاسفانه به جهت تکمیل نشدن این ابزار در
هنگام انتشار اچ، همراه با این نسخه ارائه
نشد و فقط از طریق مخازن آنلاین ناپایدار
دبیان در دسترس است.
۵) تغییرات
هسته
نام
بستـه‌های هستــه از kernel-*
به linux-*
تغییـر
یافتـه است. این
تغییـر به دلیل فراهـم کردن امکان استفاده
از هسته‌های دیگر در نسخه‌های بعدی دبیان
صورت گرفته است. همچنین
تغییر از 386 به
486 یکی
دیگر از تغییرات مهم اچ می‌باشد.
علاوه بر
اینها سیستم‌های چند پردازنده‌ای، دیگر
به هسته‌های با اسم *-smp نیاز
ندارند. به
عبارتی پشتیبانی از سیستم‌های چند
پردازنده‌ای در همان هسته‌های استاندارد
فعال شده است و تمام بسته‌های linux-image
(بدون پسوند
-smp) دارای
این قابلیت می‌باشند. تنها
استثنا بسته486 می‌باشد
که فقط از سیستم‌های تک پردازنده‌ای
پشتیبانی می‌کند.
۶)
نصاب
اچ
در
این نسخه تغییرات بسیار زیادی نیز در
برنامه نصاب دبیان صورت گرفته است که به
طور خلاصه به بعضی از آنها نیز اشاره
می‌کنیم.
قبلا
فرایند نصب دبیان دو مرحله‌ای بود.
در مرحله
اول سیستم پایه نصب می‌شد و دستگاه را یک
بار مجددا راه‌اندازی می‌کرد.
سپس با
استفاده از base-config به
نصب بسته‌های مورد نظر کاربر می‌پرداخت.
در اچ این
دو مرحله در هم ادغام شده‌اند.
همچنین
همان‌طور که گفته شد، برنامه نصاب انکودینگ
پیش‌فرض را بر روی UTF-8 تنظیم
می‌کند. همچنین
شما می‌توانید که نصب را بر روی پارتیشن‌های
LVM انجام
دهید. نصاب
از سیستم‌فایل‌های رمزشده نیز پشتیبانی
می‌کند. امکان
غیر فعال کردن کاربر ریشه و استفاده از
sudo به
جای آن نیز در طی نصب پیشرفته سیستم فراهم
شده است.
در
این نسخه، برنامه نصاب دبیان دارای یک
ظاهر گرافیکی نیز شده است که به همان
قدرتمندی عمل می‌کند و در واقع فقط یک
پوسته گرافیکی برای همان نصاب متنی
می‌باشد. مهم‌ترین
مزیت نصاب گرافیکی فراهم آوردن امکان
استفاده از زبان‌های مختلف در طی فرایند
نصب می‌باشد، زیرا که از کتابخانه‌های
GTK برای
نوشتن این پوسته استفاده شده است.
۷)
بسته‌های
بنیاد موزیلا
بسته‌های
بنیاد موزیلا برای کاربران بسیار مهم و
ضروری هستند. این
نرم‌افزارها در این توزیع قرار دارند،
اما به جهت وجود اختلافات بین پروژه دبیان
و بنیاد موزیلا بر روی مسائل حقوقی و
کپی‌رایت، این بسته‌ها با نام‌های دیگری
در این سیستم قرار داده شده‌اند.
iceweasel به
جای فایرفاکس و icedove
به
جای تاندربرد
!
اما
سیاست امنیتی که این بسته‌ها دارند و
کاربران را مجبور می‌کنند تا از مخازن
اصلی خود را به روز نمایند، با سیاست
امنیتی دبیان که از ارائه تغییرات کاربردی
زیاد در به روز رسانی‌های امنیتی توزیع
پایدار خود خودداری می‌کند، تناقض دارد.
لذا
بر طبق اعلام رسمی تیم امنیتی، دبیان ممکن
است در آینده اعلام شود که این گروه دیگر
پشتیبانی امنیتی محصولات موزیلا را انجام
نخواهد داد.
نویسنده: عباس اسماعیلی صومعه
<abbas AT gnu DOT org>
منبع:
[۱]
http://www.debian.org/releases/etch/i386/release-notes/index.en.html
:پانوشت‌ها
[۱]
Debian Etch
[۲]
از این
معماری در نسخه پایدار قبلی به نام سارژ
به طور غیر رسمی پشتیبانی به عمل می‌آمد.
[۳]
Secure Apt
[۴]
http://wiki.debian.org/SELinux
[۵]
http://www.debian.org/releases/etch/i386/release-notes/ch-information.en.html#s-mozilla-security
PDF Version
| 
منوی اصلی
