مرورگرهای وب در لینوکس

(5133 مجموع کلمات موجود در متن)
(7971 بار مطالعه شده است)  

وب یکی از جذاب‌ترین و پراستفاده‌ترین بخش‌های اینترنت است، پس از تولد وب دنیا دچار تحولی باور نکردنی شد ، شما با نوشتن آدرس یک سایت بلافاصله به دریایی از اطلاعات دست پیدا می‌کنید ، اطلاعاتی با دامنه‌ای وسیع از آخرین اخبار سیاسی و ورزشی تا روش‌های درست کردن کاردستی با چوب کبریت! البته هنوز در کشورما به دلایل متعددی وب نتوانسته جایگاه اصلی خود را بدست آورد که امیدواریم در آینده‌ این مشکلات نیز برطرف شود و ما نیز از تمام قدرت وب استفاده کنیم. ‏‮‭

‏در این مقاله قصد داریم شما را با مرورگرهای وب لینوکس آشنا کنیم. مدل وب یک مدل Client-Server است یعنی یک سرور اطلاعاتی را در خود جاداده و تعداد بسیاری کلاینت به این سرور متصل می‌شوند و از اطلاعات آن استفاده می‌کنند. بنابراین شما به یک برنامه یا کلاینت نیاز دارید تا بتوانید با سرورهای مختلف جهان ارتباط برقرار کنید. به این برنامه‌ی کلاینت مرورگر وب یا Web Browser گفته می‌شود. شما آدرس سایت را تایپ می‌کنید و مرورگر محتویات سایت را پس از طی چندین مرحله یافته و برای شما به نمایش می‌گذارد. ‭‏

‏‭‏‪‏‏با توجه به آنچه گفته شد مرورگرهای وب نقشی اساسی در این چرخه دارند ، درواقع عامل ارتباط شما با اطلاعات موجود در سایت‌ها و در وب همانا‏ مرورگر وب است پس باید در انتخاب رابط خود نهایت دقت را داشته باشید. شما روزانه حجم بسیاری متن را مطالعه می‌کنید بنابراین مرورگرتان باید در نمایش متن به خوبی عمل کند ، همواره استانداردهای وب درحال گسترش هستند پس یک مرورگر خوب باید همیشه از آخرین دست‌آوردهای روز پشتیبانی کند. خریدهای اینترنتی مدیریت پروژه‌ها مدیریت سایت‌ها و بسیاری از این قبیل فعالیت‌ها به امنیت بالایی نیاز دارند تا اطلاعات شما را به درستی و در صحت کامل تبادل کنند ، مرورگری که مشکلات امنیتی دارد می‌تواند بجای کمک به تسریع امور باعث آزردگی خاطر یا حتی ضررهای مالی بسیار شود. یک مرورگر خوب باید بتواندتمام اجزای تشکیل دهنده‌ی صفحات وب را کنترل کند و البته بسیار مهم است که در این زمینه حتما قابل تنظیم باشد.

با توجه به موارد یاد شده و پارامترهای دیگر ما قصد داریم تا مرورگرهای Epiphany ، Mozilla Firefox ،Konqueror و نیز Dillo را در این مقاله مورد بررسی قرار دهیم. البته در این مقاله به بررسی مرورگرهای متنی مانند Lynx یا W3m که مرورگرهای مخصوص خط فرمان هستند نخواهیم پرداخت. نیز مرورگر Opera به دلیل غیر بازمتن بودنش موردبررسی قرار نمی‌گیرد هرچند که این مرورگر در برخی توزیع‌های گنو/لینوکس وجود دارد. مسلم است که مرورگر Internet Explorer نیز هیچ جایگاهی در این مقاله نخواهد داشت چرا که این نرم افزار با هیچ توزیع گنو/لینوکس پخش نمی‌شود و هیچ نسخه‌ی لینوکسی ندارد و مهم‌تر از همه یک برنامه‌ی غیر بازمتن است.(هرچندکه Freeware یا رایگان است!) ‭‏

‪‏‫‭‏‫ ‏Konqueror در حقیقت مدیرفایل محیط میزکار KDE است. این برنامه با استفاده از توابع و کتابخانه‌های KDE نوشته شده و در این محیط کار می‌کندو البته کانکرر علاوه بر این که مدیرفایل محیط KDE است یک مرورگر تمام عیار وب نیز می‌باشد. ما در این مقاله نسخه‌ی 3.2.2 کانکرر را مورد بررسی قرار خواهیم داد. این برنامه از HTML نسخه‌ی 4.01 که زبان استاندارد صفحات وب است به خوبی پشتیبانی می‌کند. علاوه بر این از CSS یا Cascading Style Sheets که برای زیبایی و خوانایی صفحات وب استفاده می‌شود نیز پشتیبانی می‌کند. البته با آن که موتور جدید KHTML از CSS نسخه‌ی ۲.۱ نیز پشتیبانی مانند با این حال در برخی از کدها و پارامترها کمی سخت گیر است و برخی صفات را نادیده می‌گیرد بنابراین ممکن است در نتایج گاهی تفاوت‌هایی با سایر مرورگرها دیده شود. یکی از زبان‌های برنامه نویسی وب Java Script می‌باشد که مرورگر کانکرر از این زبان به صورت توکار پشتیبانی می‌کند. از برنامه‌های ™ Java و نیز پلاگ‌ -این‌های برنامه ی ® Netscape برای اجرای® Fash و ®RealAudio نیز ®Real Video استفاده می‌کند. ‭‏

این مرورگر از موتور KHTML استفاده می‌کند که متعلق به KDE است. برای تنظیم می‌توانید از بخش Konqueror Settings اغلب تنظیمات را بنا به نیاز خود تغییر دهید ، در واقع کانکرر در میان برنامه‌های مورد بررسی در این مقاله می‌تواند تنظیم‌پذیرترین برنامه نام بگیرد. شما از منوها و نوار ابزار میتوانید تنظیماتتان را شروع کنید تا نحوه‌ی مدیریت گواهینامه‌های SSL. برای نمونه نوار ابزار را بر اساس سلیقه‌ی خود می‌توانید در قسمت بالا راست یا چپ صفحه قرار دهید. شما اختیار کامل برای مدیریت کوکی‌ها ، Java و Javascript دارید در واقع می‌توانید تصمیم بگیرید یک سایت از این تکنولوژی‌ها استفاده کند یا خیر .مدیریت Cache این برنامه بسیار آسان است و برای پاک کردن کافیست به بخش تنظیمات رجوع کنید. برای کنترل تاریخچه و نیز نوار آدرس نیز می‌توانید تنظیمات دلخواهتان را در بخش تنظیمات اعمال کنید. اگر روزانه فرم‌های زیادی را به صورت تکراری پر می‌کنید کانکر برنامه‌ای توکار برای ذخیره‌ی این فرم‌ها دارد که می‌توانید حداکثر تعداد ذخیره شونده را نیز شما تعیین کنید اگر هم از کامل کردن فرم‌ها توسط مرورگر ناراضی هستید می‌توانید این قابلیت را در بخش Web Behavior غیر فعال کنید. ‏‭

کانکرر علاوه بر این که یک Web Browser است یک FTP Client کامل است یعنی شما می‌توانید از طریق آن به کار با سرور FTP و دانلود فایل از سرورهای مختلف بپردازید.برای نمونه کافیست وارد کنید ftp://ftp.kde.org/pub/kde تا به سرور ftp این سایت KDE بروید . اگر برای ورود به نام کاربری نیاز دارید ویا می‌خواهید فایل‌های خود را آپلود کنید کافیست از شیوه‌ی ftp://username@server استفاده کنید.

از امکانات این برنامه Tab Browsing است که در اغلب برنامه‌های لینوکس یافت می‌شود وبرای لینوکس کارها چیز چندان جدیدی نیست ، البته برای کنترل رفتارهای این مدل نیز در بخش web behavior گزینه‌هایی وجود دارد. اگر می‌خواهید تب جدید در بخش پشت صحنه بازشود و مزاحم کارتان نشود می‌توانید از این بخش انتخاب کنیدش.

اگر در محل کار خود از Proxy Server استفاده می‌کنید می‌توانید به راحتی از بخش Proxy تنظیمات دلخواهتان را اعمال کنید. اگر هم نیازی به استفاده از پروکسی ندارید دراین بخش گزینه‌ی Connect To Internet Directly را انتخاب کنید.

همان‌طور که گفته شد این برنامه از CSS نیز پشتیبانی می‌کند از طریق بخش StyleSheets در پنجره‌ی تنظیمات می‌توانید نظارتی کامل بر این که چگونه با این شابلون‌ها رفتار شود داشته باشید. همچنین در بخشJava & JavaScript می‌توانید اجازه‌ی استفاده از Java و JavaScript را صادر یا لغو کنید. برای جاوا از آنجا که که اجرای اپلت‌های جاوا می‌تواند خطرات امنیتی به دنبال داشته باشد شما می‌توانید جاوا را برای تمام سایت‌ها غیرفعال کنید ودر صورتی که از صحت یک سایت اطمینان پیدا کردید آن را به لیست اضافه کنید تا فقط درباره‌ی این سایت‌ها اجازه‌ی اجرای برنامه‌های جاوا داده شود.
جاوا اسکریپت نیز در این برنامه کاملا قابل تنظیم است شما می‌توانید جاوا اسکریپت را غیر فعال یا فعال نمایید. گاهی سایت‌ها برای تبلیغ در زمان ورود یک پنجره‌ی کوچک باز می‌کنند یا در هنگام خروج چندین سایت دیگر را برای شما به اجبار باز می‌کنند ، این خراب‌کاری‌ها همه زیر سر جاوا اسکریپت است ! اما همیشه این‌طور نیست بسیاری از مواقع جاوا اسکریپت برای خلق منوهای بسیار جذاب وب یا بازی‌های وبی یا حتی در پرکردن فرم‌های مهم استفاده می‌شود. حال تکلیف کاربر کدام است؟ این قابلیت را فعال کند یا از این کار صرف نظر کن؟! Konqueror این مشکل را حل کرده شما می‌توانید جاوا اسکریپت را فعال کنید و از بخش تنظیمات مربوط به Java Script تنظیم کنید که هیچ سایتی حق باز کردن پنجره‌ی جدید را ندارد یا حق تغییر سایز پنجره را ندارد .با این تغییرات دیگر از گزند برنامه‌های مزاحم در امان خواهید بود و از کار با برنامه‌های مفید جاوا اسکریپت نیز لذت خواهید برد.

اگر از ظاهر فونت‌های کانکرر نیز چندان راضی نیستید می‌توانید در بخش ظاهر یا فونت به تغییر فونت‌های استفاده شده بپردازید .این مرورگر از زبان‌های راست به چپ و bidirection یعنی عبری و عربی نیز پشتیبانی می‌کند و از آنجایی که از خط عربی برای نگارش زبان فارسی استفاده می‌شود بنابراین این مرورگر با زبان فارسی نیز مشکلی ندارد. در ضمن قابلیت انتخاب Encoding نیز در این برنامه به طور کامل موجود است و از Encodingهای ISO و ASCII و نیز یونی‌کد به خوبی پشتیبانی می‌کند.

یکی از مواردی که در این مرورگر قابل تنظیم است حالت Auto Refresh است که از منوی Tools می‌توان به آن دست‌پیدا کرد.شما یک مدت زمان مشخص را تعیین می‌کنید و مرورگر در این مدت به صورت خودکار Refresh می‌کند.برای نمونه هر ۳۰ ثانیه صفحه‌ی شما را به روز یا Refresh می‌کند. این قابلیت برای کسانی که ایمیل خودرا از طریق وب چک می‌کنند یا منتظر خبری در صفحه‌ای از وب هستند می‌تواند بسیار جذاب باشد.

کانکرر ابزارهای جانبی دیگری نیز دارد مانند HTML Validator یا Dom Tree که برای طراحان وب مناسب است در واقع می‌توانید از این ابزارها برای رفع اشکال صفحات طراحی شده‌ی خودتان استفاده کنید. البته اگر می‌خواهید از صحت HTML یک سایت نیز با خبر شوید این ابزاها ابزاری مناسب برای به دام انداختن افراد ناشی است ;) برای تشخیص صحت CSS و لینک‌های داده شده در صفحه نیز ابزارهای کافی در این برنامه وجود دارند.

اگر درسایتی که از آن استفاده می‌کنید از فونت‌های بسیار کوچک استفاده شده است یا فونت‌ها درشت هستند می‌توانید با استفاده از دکمه‌های ذره بین سایز فونت‌ها را کوچک‌تر یا بزرگتر کنید تا با سلیقه‌ی شما مطابقت داشته باشند.

نکته‌ی پایانی این بررسی درباره‌ی کانکرر میزان امنیت این برنامه است ، این برنامه ازلحاظ امنیت در جایگاه بسیار خوبی قرار دارد درواقع تا کنون شنیده نشده برای این برنامه ویروس یا کرمی نوشته شده باشد و اخبار مربوط به سوراخ‌های امنیتی به قدری کم شنیده می‌شود که می‌توان گفت این برنامه عاری از ضعف‌های بزرگ امنیتی است و در واقع اغلب ضعف‌ها به مسائل غیر امنیتی مربوط می‌شوند. این برنامه یک مدیر گواهی‌نامه‌‌های SSL دارد که می‌تواند گواهی‌نامه‌های SSL سایت‌های مختلف را مدیریت کند تا اگر از این گواهی‌نامه‌ها برای تصدیق هویت سایت‌ها استفاده می‌کنید بدون بروز مشکل به کارتان ادامه دهید. البته این برنامه در نسخه‌های جدید خود مانند نسخه‌ی حاضر از برنامه‌های جانبی KDE برای مدیریت کلمه‌های عبور سایت‌ها استفاده می‌کند. در واقع اگر شما نمی‌توانید تمام کلمات عبور را به خاطر بسپارید می‌توانید از این قابلیت استفاده کنید تا با هر بار ورورد به سایت مورد نظر برنامه به صورت خودکار محل مروبط به نام کاربری و رمز عبور را پر کند.البته این موضوع را نیز خاطر نشان کنم که این خود می‌تواند یک ریسک امنیتی باشد چرا که اگر شخص دیگری ازطریق کامپیوتر شما و با کاربر شما وارد سیستم شود می‌تواند به راحتی بدون وارد کردن رمز و شناسه‌ی کاربری از تمام اطلاعات و اسرار شما با خبر شود. پس قبل از پاسخ دادن به پرسش کانکرر برای ذخیره‌ی کلمه‌ی عبور کمی صبر و تامل کنید.

کاربر KDE هستید؟ اگر این طور است می‌توانید از تمام بوک مارک‌های موجود در محیط KDE در کانکرر نیز استفاده کنید. Konqueror به عنوان بخشی از محیط میزکار KDE است بنابراین با اجزای دیگر این محیط بسیار سازگار است .برای دیدن سورس صفحات می‌توانید از Text Viewer موجود در کانکرر استفاده کنید یا از برنامه‌های خارجی . این‌ به تنظیم شما بسته است. دانلود فایل‌ها مانند کپی کردن فایل از سرور به نقطه‌ای از دیسک سخت شماست !
کانکرر برنامه‌ای فوق‌العاده و همه کاره است چه از منظر یک مدیرفایل و چه از منظر یک مرورگر وب . البته عیبی که بر این مرورگر وارد است وابستگی شدید آن به KDE و Qt است.یعنی شما برای استفاده از این مرورگر حتما باید پایه‌های KDE را نصب شده در سیستمتان داشته باشید بنابراین در توزیع‌های کوچک و یا توزیع‌های که از محیط میزکار Gnome یا XFce یا CDE و .. استفاده می‌کنند نمی‌توان از این مرورگر استفاده کرد مگر آن که Qt و سایر پایه‌های محیط KDE را نیز نصب کنید. اما اگر از دوست داردان KDE هستید این مرورگر مرورگری دوست و سربه زیر است که به نظرات شما بسیار احترام می‌گذارد. ;)

این مرورگر امکانات و ویژگی‌های بسیاری دارد که در این مقاله نمی‌گنجد چرا که قصد آموزش نداریم بلکه فقط به قصد معرفی این مقاله را می‌نیسیم اگر از این مرورر استفاده می‌کنید و یا در سیسمتان نصب شده دارید می‌توانید در نوار آدرس بنویسید   help:konqueror   تا از راهنمای کامل آن استفاده کنید. البته برای کسب اطلاع و دریافت این برنامه می‌توانید به سایت رسمی آن در http://www.konqueror.og مراجعه کنید.

اغلب کسانی که از داس به ویندوز آمدند و از چند سال قبل با اینترنت و وب آشنا شده‌اند حتما نام Netscape Navigator محصول تجاری Netscape را شنیده‌اند ، مرورگری قدرتمند که به دلیل انحصارهای مایکروسافت در بازار جهانی این مرورگر با تمام قدرت و امکاناتش دچار افول شد. البته هنوز هم این مرورگر قدرتمند و تجاری به زندگی خود ادامه می‌دهد. بسیاری از ایده‌های کانکرر یا اینترنت اکسپلورر شرکت مایکروسافت از این برنامه گرفته شده‌اند. هرچند نت اسکیپ یک برنامه‌ی سورس بسته و غیر آزاد و حتی تجاری است اما شرکت نت اسکیپ به پیشرفت HTML و تکنولوژی‌های وب بسیار کمک کرده است.

مدتی پس از این افول این برنامه نسخه‌ی بازمتن برنامه‌ی نت اسکیپ به نام Mozilla از طرف بنیاد Mozilla ارائه شد.این بنیاد که یک بنیاد همگانی است مررگر Mozilla را ارائه کرد. البته نت اسکیپ و موزیلا بسیار شبیه یکدیگر بودند هردوی این برنامه‌ها یک سوئیت بودند نه یک مرورگر یعنی شامل تعدادی برنامه که هدف خاصی را دنبال می‌کردند از جمله یک مرورگر وب یک برنامه‌ی ایمیل حتی ویرایشگر صفحات وب. موزیلا بقدری پیشرفت کردکه نت اسکیپ هم اکنون از موتور موزیلا کمک می‌گیرد! موزیلا از یک موتور برای نمایش لایه‌ها و تجزیه تحلیل کدهای HTML به نام Gecko استفاده می‌کند که یکی از قدرتمند‌ترین موتورهای رندر است و البته یکی از استاندارد ترین‌های این موتورها چرا که کاملا بر اساس XML و زبان XUL نوشته شده و با این زبان‌ها فعالیت می‌کند. حتی برای نمایش صفحات وب Mozilla نه از استاندارهای Netscape طرفداری می کند نه از استانداردهای MSIE بلکه از W3C DOM استفاده می‌کند یعنی مدل شی صفحاتی که کنسرسیوم جهانی وب به صورت استاندارد تعریف کرده استفاده می‌کند.

موزیلا سال‌ها بهترین مرورگر وب در سیستم‌ عامل لینوکس بوده و هم اکنون در اغلب توزیع‌های اصلی و بزرگ یافت می‌شود. نسل جدید مرورگر های وب موزیلا Firefox نام دارد که محصول همان بنیاد موزیلا است. اما فایرفاکس دیگر یک سوئیت نیست و فقط یک مرورگر وب است برای استفاده از نسل جدید برنامه‌های ایمیل می‌توانید از Thunderbird استفاده کنید هم چنین برای استفاده از برنامه‌ی ویرایش صفحات وب نیز بجای Mozilla composer از نسل جدید آن یعنی Nvu می‌توان استفاده کرد که در شماره‌ی قبل (شماره‌ی۲) مجله‌ی ایران‌تاکس درباره‌ی این برنامه نیز صحبت کردیم.

فایرفاکس نیز از موتور قدرتمند Gecko استفاده می‌کند ، یکی از نقاط قوت این برنامه که در نسل سابق یعنی مرورگر موزیلا نیز مشاهده می شد توانمندی این برنامه در نمایش صفحات وب است. فایرفاکس از HTML 4.01 و نیز CSS نسخه‌ی 2.0 به خوبی پشتیبانی می‌کند.فایرفاکس قدرتی جادویی در نمایش صفحات وب دارد. این برنامه مانند Konqueror بسیار سریع عمل می‌کند و این به دلیل روش مناسب Parsing یا خواندن کدهای HTML و سایرکدهای داخل صفحه است.

علاوه بر HTML و CSS فایرفاکس از تمام پلاگ - این های نت اسکیپ که برای نمایش Java و Real Audio نیز Real Video هستند پشتیبانی می‌کند.این مرورگر نیز از فلش به خوبی پشتیبانی می‌کند. بنابراین شما برای گشت و گذار در صفحات وب مشکلی نخواهید داشت.البته از RDF نیز پشتیبانی توکار می‌کند .

پشتیبانی از زبان‌های راست به چپ در این برنامه مانند موزیلا و کانکرر به خوبی انجام می‌گیرد. برای انتخاب فونت نیز می‌توانید از بخش تنظیمات به راحتی فونت‌های encodingها و زبان‌های مختلف را انتخاب کنید. در واقع فایرفاکس از Bidirection Language به خوبی پشتیبانی می‌کند. این پشتیبانی به دلیل وجود این خاصیت در موتور Gecko است.

تنظیم و کارکردن با فایرفاکس به مراتب ساده‌تر از موزیلا و بارها ساده‌تر از کانکرر و اینترنت اکسپلورر مایکروسافت است. تمام گزینه‌های لازم در یک قسمت گردهم آمده‌اند و هر آنچه برای تنظیم لازم است برای شما فراهم آمده البته فایرفاکس به اندازه‌ی کانکرر قابلی تنظیم نیست اما نسبت به سایر مرورگر ها بسیار انعطاف‌پذیر است البته در زمینه های تکنیکی مانند جاوا اسکریپت و پروکسی سرور یا مدیر Cache یا مدیریت بوک‌مارک و نیز تاریخچه فایرفاکس چیزی از کانکرر کم ندارد و حتی در برخی زمینه‌ها از کانکرر بسیار قدرتمند‌تر است. مدیرت بوک‌مارک ها در این برنامه بسیار ساده و لذت بخش‌تر از مدیریت در هر برنامه‌ی دیگری است.

اگر کانکرر تنظیم‌پذیر ترین برنامه‌است که در این مجموعه مورد بررسی قرار گرفت فایرفاکس توسعه پذیرترین برنامه‌ی این مجموعه است. فایرفاکس علاوه بر پلاگ - این مفهوم دیگری به نام Extension را نیز تعریف می‌کند. اکستنشن‌ها برنامه‌هایی هستند که افراد مختلف برای فایرفاکس می‌نویسند تا به فایرفاکس قابلیت‌های جدیدی اضافه کنند. اگر کانکرر به صورت توکار یک برنامه‌ی مدیر FTP دارد فایرفاکس نیز یک اکستنشن به نام FireFTP دارد که آن را به یک برنامه‌ی FTP Client تبدیل می‌کند. درواقع این اکستنشن‌ها باعث توسعه‌پذیر شدن فایرفاکس می‌شوند. شما می‌توانید نوار جستجوگر گوگل یا اکستنشنی برای اطلاع از وضعیت آب و هوا را به کارگیرید. حتی می‌توانید از طریق این اکستنشن‌ها قابلیت تنظیم پذیری فایرفاکس را خیلی خیلی بیشتر از کانکرر بکنید.

در حالت عادی پس از نصب فایرفاکس هرچند گزینه‌های بسیاری برای تنظیم وجود دارد اما این گزینه‌ها برای کاربران سخت‌گیر و افرادی که دوست‌دارند همه چیز مطابق میلشان باشد چندان پاسخگو نیستند ، هرچند تمام نیازهای اساسی و حرفه‌ای در این گزینه‌ها گنجانده شده . شما با نصب اکستنشن‌های مختلف می‌توانید امکاناتی غیرقابل باور را به فایرفاکس خود اضافه کنید ، اگر از Tabها استفاده می‌کنید اکستنشنی برای مدیریت تب‌ها وجود دارد اگر در فروم‌ها به گفتگو می‌پردازید فایرفاکس برای شما اکستنشنی دارد تا وقت کمتری را برای ویرایش نوشته‌هایتان صرف کنید ، اگر طراح وب هستید ابزار CSS Editor به شما در ویرایش CSSهای یک سایت کمک می‌کند حتی اگر از وضعیت کلیدهای میانبر فایرفاکس ناراضی هستید اکستنشنی وجود دارد که این کلیدهای میانبر را برایتان تغییر می‌دهد. در واقع با استفاده از اکستنشن‌ها شما هر آنچه را که نیاز دارید به این برنامه اضافه می‌کنید و اگر برنامه نویس هستید می‌توانید برای این برنامه اکستنشن‌های مخصوص خودتان را بنویسید.

یکی از ویژگی‌های فایرفاکس وجود آن برای اغلب سیستم‌عامل‌های بازار است ، فایرفاکس برای لینوکس ، ویندوز و مکینتاش وجود دارد بنابراین اگر در محل کار از سیستم‌عاملی و در منزل از سیستم عامل متفاوتی استفاده می‌کنید می‌توانید با فراگیری کار با فایرفاکس به کارهای خود انسجام بیشتری بدهید.

پنجره‌های مزاحم ، حتما نام pop-up را شنیده‌اید هنگامی که وارد سایتی می شوید یک پنجره‌ی تبلیغاتی گشوده می شود که اعلام می‌کند محصولی جدید برای فروش اضافه شده یا هر پیام تبلیغاتی دیگری را نمایش می‌دهد . اگر شما نیز از این پیام‌ها به تنگ آمده‌اید فایرفاکس منجی شماست ، به راحتی این برنامه می‌تواند این پنجره‌های مزاحم را ببندد . این ویژگی یکی از ویژگی‌های ممتاز فایرفاکس است .

از مزایای فایرفاکس مستقل بودن آن از میزکار مورد استفاده‌ی شماست ؛ فرقی ندارد که از KDE استفاده می‌کنیدیا GNOME یا حتی از FluxBox فایرفاکس هر آنچه را که نیاز دارد همراهش آورده ! در هر محیطی که فعالیت می‌کنید به راحتی می‌توانید مرورگر را نصب و اجرا کنید و مانند کانکرر که به محیط KDE وابسته بود به محیط خاصی وابستگی ندارد.

در نسخه‌های اخیر فایرفاکس امکاناتی برای پیگیری RSSهای سایت‌های مختلف قرار داده شده است. اگر شما از طریق RSSها از اخبار اطرافتان با خبر می‌شوید کافیست برروی نشان RSS در قسمت پایین سمت راست فایرفاکس کلیک کنید و سایت مورد نظر را به قسمت RSSهای خود که در BookMark قرار دارد اضافه کنید.

در زمینه‌ی نمایش صفحات وب فایرفاکس یک اعجوبه است ، درواقع دیگر مرورگرهای وب مانند Konqueror یا Internet Explorer در مقابل این مرورگر حرفی برای گفتن ندارند ، البته مرورگر Safari از محصولات Apple که برای سیستم‌ عامل‌های این شرکت است نیز مانند فایرفاکس در نمایش صفحات وب ظریف و با دقت است. از قابلیت‌هایی که در فایرفاکس برای نمایش صفحات قرار داده شده است امکان انتخاب استایل‌های مختلف برای صفحه‌ی وب است با رفتن به منوی View و بخش استایل‌ها شما می‌توانید استایل‌هایی را که برای سایت طراحی شده‌اند را انتخاب کنید ، البته همواره در تمام سایت‌ها این قابلیت وجود ندارد و این طراح سایت است که اگر بخواهد می‌تواند دو ظاهر مختلف را برای یک سایت طراحی کند و کاربر هر کدام را که می‌خواهد انتخاب کنید.

در نهایت درباره‌ی امنیت نیز این برنامه یکی از ایمن‌ترین برنامه‌های مرورگر است که در عین داشتن تمام امکانات لازم برای مرور صفحات وب مشکلات ایمنی بسیار بسیار کمی دارد این در حالی است که برای برنامه‌ی Internet Explorer هر هفته مشکلات جدیدی یافت می‌شود ! در واقع این امنیت در سایه‌ی نوشته شدن صحیح کدهای این برنامه بوجود آده است ، در واقع این برنامه به قدری تمیز و صحیح نوشته شده‌ است که با وجود در دسترس بودن کدهای آن برای عموم هیچ مشکل امنیتی بزرگی برای آن پیدا نشده است و این همان جادوی دنیای بازمتن است. در حالی که برای مرورگرهای Close Sourceای مانند IE بدون داشتن سورس و کد برنامه هر هفته یک مشکل بوجود می‌آید !

فایرفاکس نیز به خوبی کانکرر از SSL پشتیبانی می‌کند ، درواقع از زمان Netscape Navigator® تا کنون تمام این نسل با مسائل ایمنی و تشخیص هویت بسیار عالی برخورد کرده‌اند. بعد از آمدن موزیلا این برنامه و نسل جدیدش فایرفاکس هر دو از OpenSSL برای اداره‌ی امور کمک می‌گیرند همان روشی که در Konqueror و تمام دنیای اوپن سورس انجام می‌شود. برای مدیریت پسورد‌ها در فایرفاکس نیز امکاناتی به صورت توکار وجود داشته و در حال حاضر نیز با امنیت بسیار بالایی قابل استفاده است. این همان امکانی است که به تازگی در Konqueror اضافه شده و البته از طریق برنامه‌های خارجی موجود در محیط KDE قابل استفاده است.

اگر تا کنون از این برنامه استفاده نکرده‌اید به شما پیشنهاد می شود مقاله‌ی "ورودی بر فایرفاکس" را که به زبان فارسی نیز موجود است از منبع اصلی آن مطالعه کنید. تا با قابلیت‌های این برنامه به صورت اجمالی آشنا شوید.(برای مطالعه اینجا کلیک کنید)

ww یک برنامه از محیط KDE و یک برنامه‌ی مستقل را معرفی کردیم حال نوبت آن است که یک برنامه از محیط GNOME را معرفی کنیم تا طرف‌داری از هیچ میزکاری نکرده باشیم. این مرورگر Epiphany نام دارد. Epiphany یک مرورگر بر اساس Mozilla است برای محیط GNOME البته با حجم بسیار کمتر و در نتیجه با امکاناتی کمتر از موزیلا. توجه داشته باشید که این مرورگر فقط حجم کمتری دارد اما بسیاری از امکاناتی را که حتی IE ندارد همراه خود آورده!

این مرورگر بر اساس آخرین استانداردهای وب منتشر می‌شود. در واقع از آخرین نسخه‌ی HTML و CSS به خوبی پشتیبانی می‌کند.همچنین از برنامه‌های ™ Java و نیز پلاگ‌ -این‌های برنامه ی ® Netscape برای اجرای® Fash و ®RealAudio نیز ®Real Video استفاده می‌کند. این برنامه نیز از نسل نت اسکیپ است چرا که برپایه‌ی موزیلا نوشته شده است.

مرورگر Epiphany نیز مانند Firefox یا Mozilla در نمایش صفحات وب بسیار قدرتمند است ، این همان قدرتی است که قلب مشترک این برنامه‌ها Gecko به آن‌ها اهدا کرده. در نمایش و پردازش صفحات وب نیز مانند هردو مرورگر مورد بررسی این برنامه نیز بسیار سریع است .

در زمینه ی تنظیم پذیر بودن و توسعه پذیر بودن این برنامه‌ی سبک و سریع به دلیل داشتن امکانات محدود تنظیمات زیادی نیز ندارد در واقع کارکردن با‌ آن بسیار ساده است ، جستجو در وب با نوشتن کلمه‌ی مورد نظر در مستطیلی که قبلا در برنامه تعبیه شده شروع می شود ، هر سایتی راکه بخواهید می‌توانید به راحتی بوک مارک کنید . دسترسی به تاریخچه بسیار سریع و آسان است و در حالت Offline مانند هر دو محصول دیگر به راحتی می‌توانید به مرور صفحاتی که دیده بودید بپردازید.

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این برنامه مدل بوک‌مارک‌های آن است که به Smart Bootmark یا بوک‌مارک‌های باهوش نامیده می‌شوند.کافیست در قسمت آدرس نام یکی از بوک‌مارک‌های باهوش را تایپ کنید ، برنامه به طور مستقیم در گوگل به دنبال آن خواهد گشت و نتایج جستجو را به شما اعلام خواهد کرد.درواقع شما را در پیدا کردن موضوع مورد نظر کمک می‌کند و مراحل کار را کوتاه‌تر و در نتیجه سریع‌تر می‌کند.تمام جستجو‌ها در موتور google یعنی محبوب‌ترین موتور جستجو انجام می‌گیرد.

تعداد برنامه‌های Extension برای Epiphany بسیار کمتر از فایرفاکس است اما با این حال تعدادی اکستنشن که قابلیت‌های مختلفی را به آن اضافه می‌کنند نیز وجود دارند. این برنامه هر چیزی بهره‌ای برده اما نه به اندازه‌ی سایرین بلکه به مقداری کم‌تر ;) از اکستنشن‌های این برنامه می‌توان Tab Gruping یا برنامه ی حدس زننده‌ی حرکت موس را نام برد که پس از نصب این اکستنشن شما تعدادی حرکت را برای ماوس تعریف می‌کنید و با انجام دادن این حرکات برنامه کارهای خواسته شده را انجام می‌دهد برای نمونه در صورتی که پس از کلیک راست همان طور که انگشتتان برروی ماوس است ماوس را از بالای صفحه به پایین بیاورید یک Tab جدید باز می شود یا در صورتی که با گذاشتن دست برروی کلیک راست یک L بنویسید یک پنجره‌ی جدید باز می‌شود و .. که البته این‌ها نمونه‌هایی بودند از آنچه شما می‌توانید تنظیم کنید. اکستنشن‌های دیگری نیز وجود دارند که در این مقاله مجالی برای تشریح همه وجود ندارد.

این برنامه نیز در زمینه ی امنیتی بسیار ایمن است و از SSL پشتیبانی می‌کند اما ابزاری برای مدیریت این کار ندارد. برای به خاطر سپردن کلمات عبور ابزار توکار و مفیدی دارد. در حقیقت هدف از نوشتن برنامه‌ی مرورگر وب Epiphany ایجادیک برنامه برای کاربران مبتدیست ، بسیاری از امکاناتی که در مرورگرهای دیگری چون فایرفاکس یا کانکرر وجود دارد هرگز برای یک کاربر مبتدی مفید نیستند چه بسا بسیاری از مواقع این گونه امکانات برای کاربر مبتدی ایجاد سردرگمی می‌کنند و یا با یک گزینه‌ی نابجا برای کاربر ایجاد مشکلات می‌کنند.

همان طور که گفته شد این برنامه مخصوص محیط GNOME است و همان طور که Konqueror به پایه‌های KDE برای اجرا نیاز دارد این برنامه نیز به بسته‌های پایه‌ای GNOME برای اجرا نیاز دارد. این مرورگر پیشرفت خوبی داشته و از نسخه‌های اولیه تا کنون توانسته جایگاه مرورگر پیش فرض محیط GNOME را به دست بیاورد که این نقطه‌ای امیدوارکننده برای استفاده کنندگان این برنامه و البته برای کاربران مبتدی است.

‏Dillo یک مرورگر کوچک و بسیار سبک است.این مرورگر با زبان C نوشته شده است و بر اساس کتابخانه‌های +GTK است. حجم Dillo تنها 350 کیلوبایت است ! بله350KB یعنی در یک فلاپی دیسک شما می‌توانید چهار مرورگر dillo را کپی کنید . سرعت Dillo بسیار زیاد است و امکاناتش بسیار کم در واقع آنچه در دیلو داریم بوک مارک و گزینه‌ای برای پیدا کردن BUGهای صفحات HTML است البته این برنامه می‌تواند صفحات وب را ذخیره کند یا تصاویر موجود در آن‌ها را تک تک ذخیره کند. آنچه در اولین مرور وب بسیار جلب توجه می‌کند نداشتن قابلیت Tab است که اغلب کاربران لینوکس به شدت به آن عادت دارند.

نباید انتظار داشت که این برنامه از تمام تکنولوژی‌های وب پشتیبانی کند اما از HTML و تا حدودی CSS پشتیبانی می‌کند ، اما از سایر تکنولوژی‌ها خیر. درواقع این مرورگر برای توزیع‌های کوچک بسیار کاراست توزیع‌هایی که در یک فلاپی یا یک بیزینس کارت ذخیره می‌شوند ، مانند DamnSmall Linux . البته اگر به امکانات اضافی نیاز ندارید این برنامه می‌تواند برای شما هم مفید باشد. مرور بی درد سر صفحات ساده‌ی وب. بله اگر صفحات وب از CSSهای زیادی استفاده کرده باشند دیگر این مرورگر قادر به نمایش نخواهد بود چرا که همان‌گونه که گفته شد این برنامه تاحدودی با CSS سازگار است.

بزرگترین مشکل این برنامه برای ایرانیان عدم توانایی نمایش صفحات فارسی است ، این مشکل باعث می‌شود که مخاطبان ایرانی و فارس زبان دیگر نتوانند به راحتی از این برنامه استفاده‌ی لازم را ببرند. در واقع هیچ گزینه‌ای که Encodingها را نیز تغییر بدهد در این برنامه گنجانده نشده و بیشتر برای انگلیسی زبانان یا کسانی که با انگلیسی سروکار دارند مفید است.از منظر امنیت نیز این برنامه از SSL پشتیبانی نمی‌کند و البته از لحاظ امنیتی برنامه‌ای قابل قبولی است چرا که تا کنون مشکل امنیتی در آن پیدا نشده که به مهاجمان اجازه‌ی خراب‌کاری بدهد. در کل این برنامه همان امکاناتی را دارد که در بالا مطرح کردیم و مهم‌ترین آن‌ها حجم چند صد کیلو بایتی آن است که آن را به کم حجم‌ترین مرورگر دنیا تبدیل کرده است.

قبل از هرنتیجه‌ای باید بگویم در این مقاله تنها به بررسی ۴ مرورگر دنیای لینوکس پرداختیم اما این چهار مرورگر نماینده‌ی تمام مرورگرهای لینوکس هستند! درواقع عمده مرورگرهای لینوکس این مرورگرها هستند ، البته اوپرا نیز برای لینوکس موجود است که به دلیل نداشتن مجوزهای باز یا آزاد یعنی نداشتن فرهنگ لینوکسی از بررسی آن خودداری کردیم کما این که قابلیتی در اوپرا نیست که فایرفاکس یاکانکرر نداشته باشند.
اما در میان این چهار مرورگر مورد بررسی مسلما شما هستید که با توجه به نیاز و میزان دانش کامپیوتری خودتان یکی را انتخاب می‌کنید ، اگر کاربری مبتدی هستید و منوهای زیاد یا تنظیمات بسیار شما را آزار می‌دهد و سردر گمتان می‌کند از Epiphany استفاده کنید البته این به شرطی است که شما پایه‌های محیط GNOME را در توزیع خودنصب کرده باشید ، اگر از محیط KDE استفاده می‌کنید و برنامه‌ای لازم دارید که علاوه بر سازگاری با سایر اجزای KDE قدرتمند نیز باشد بنابراین کانکرر یک انتخاب مناسب است و اگر به دنبال برنامه‌ای هستید که تمام نیازهای حرفه‌ای شما را برطرف کند و در هر محیط و سیستم عاملی آن را همراه داشته باشید فایرفاکس گزینه‌ای مناسب است. در حقیقت فایرفاکس برنامه‌ای است که بر اساس سال‌ها تجربه‌ی متخصص‌هایی نوشته شده‌است که موزیلا را هدایت می‌کردند مرورگری بی نظیر که سال‌ها محیط‌های لینوکس و یونیکس را قبضه کرده بود و هم اکنون نیز در اکثر توزیع‌های لینوکس و نیز سیستم‌های یونیکس پیدا می‌شود. درنهایت Dillo برای استفاده در فضاهایی که حجم بسیار اهمیت داردطراحی شده است ، برای نمونه PDAها یا دیسک‌های زنده‌ی بسیار کم حجم و ... البته به آن شرط که نخواهید از فارسی برای مرور اینترنت استفاده کنید. :)

در هر صورت امیدواریم که توانسته باشیم شما را با مرورگرهای لینوکس آشنا کنیم و مقایسه‌ای هر چند کوتاه و مختصر از آن‌ها به عمل بیاوریم.توجه داشته باشید که مرورگر وب شمارا به دنیای وب و اینترنت متصل می‌کند پس باید در انتخاب رابط خود نهایت دقت را داشته باشید.

موفق و پیروز باشید.

   $‏نویسنده : Nəvid$