آشنایی با Synaptic بخش اول(969 مجموع کلمات موجود در متن) (5548 بار مطالعه شده است)  راهنمای
استفاده از Synaptic
بخش
اول
مدیریت
بسته‌های نرم‌افزاری سیستم و یا به عبارت
ساده‌تر حذف و اضافه کردن برنامه‌های
کابردی از/بر
روی سیستم یکی از مهمترین امــوراتی اســت
کـه هــر کاربر گنو/لینوکس
به میزان زیادی با آن سر و کار دارد.
معمولا
تولیدکنندگان توزیع‌های گنو/لینوکس
سعی می‌کنند تــا اکثـر نرم‌افزارهای
کاربردی مورد نیاز کاربران را در توزیعشان
گرداوری کنند، ولی برآورده‌کردن این
نیاز امر دشواری است.
بسیــاری
از توزیع‌های گنو/لینوکس
از توزیع‌های بزرگتری منشعب می‌شوند که
امکان استفاده از بسته‌های نرم‌افزاری
این برادران بزرگتر بر روی آنها به سادگی
امکان‌پذیر است.
در
سطح پایه، مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری
در دنیای گنو/لینوکس
در حال حاضر به دو روش کلی بیشتر میسر
نیست:
برای
هریک از روش‌های فوق نیز سیستم‌های خاصی
ایجاد شده که عمده‌ترین آنها عبارتند
از:
برای
حالت دودویی سیستم‌های RPM،
DPKG،
TGZ
مشهورترین
هستند.
در
این بین سیستم DPKG
یا به
قولی دیگر همان APT
معروف
که ضمیمه‌ای است بــر DPKG،
امــکــان مــدیریت آسان‌تر و رفع مشکل
وابستگی‌های نرم‌افزاری را بهتر فراهم
می‌کند.
برای
سیستم‌های RPM
و TGZ
نیز
ابزارهای Yum
و
slapt وجود
دارند که کار مشابهی انجام می‌دهند.
سیستم
APT معمولا
بر روی ســیــستم‌های مبتنی بـر دبیان،
سیستم RPM
بر
روی سیستم‌های مبتنی بر ردهت، فــدورا،
SuSE و
Mandriva و
سیستم TGZ
بر
روی سیستم‌های مبتنی بر Slackware
بکار
برده می‌شوند.
برای
حالت کدهای منبع، معروف‌ترین و عمومی‌ترین
شکل بسته‌های tar.gz
است
که به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود.
برخی
از توزیع‌های مبتنی بر کدهای منبع مانند
Gentoo
ابزارهایی
برای تسهیل ایــن کار دارند و قادرند تا
بسته‌ها را به صورت کدهای منبع دریافت
و بر روی سیستم کامپــایــل و نـصــب
کنند.
این
سیستم مدیریت بسته‌های Gentoo
به
پورتاژ موسوم است.
البته
سیستم APT
نیز
دارای چنــیــن قــابـلیت مشابهی هست.
در
این مقطع به این توضیح اجمالی بسنده کرده
و به معــرفی Synaptic
کــه
در حقیــقت یـک رابــط گــرافیـکی تـوانا
برای سیستم مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری
APT است
می‌پردازیم.
امروزه
این ابزار را می‌توانید به شکل عادی و
اصــلاح شده خود بر روی بسیاری از توزیع‌های
مبتنی بر دبیان پیدا کنید.
نمونه
اصلاح شده آن با شکل و شمایل ظاهری کمی
متفاوت بر روی Ubuntu
موجود
است.
Synaptic از
زمان توسعه اولیه خود تا کنون بسیار کاملتر
شده و به ابزاری کاملا قدرتمند تبدیل شده
است.
اجرای
Synaptic
ابزار
Synaptic در
یــک میــزکار استــاندارد GNOME
در
منوی Desktop
زیــرمنوی
Administration
بخـــش
Synaptic
Package Manager قرار
دارد.
مسیر
فایل اجرایی آن usr/sbin/synaptic/
بوده
و بـــرای اجرای آن نیاز به کلمه عبور
کاربر ریشه خواهید داشت.
شکل ۱
پنجره Synaptic
را
نمایش می‌دهد.
اصطلاحات
پیش
از شروع به کار با Synaptic
باید
با اصطلاحاتی که در حین کار با این ابزار
با آنها سر و کار خواهید داشت آشنا شوید.
در حین
تشریح این اصطلاحات برنامه Synaptic
نیز
آماده استفاده خواهد شد.
۱)
مخازن
نرم‌افزاری (Software
Repositories): مـخازن
نرم‌افزاری محل‌هایی هستند که Synaptic
بسته‌های
نرم‌افزاری را از آنها دریافت و بر روی
سیستم شما نصب می‌کند.
ایــن
مخازن می‌توانند شــامل CD،
DVD،
شبکه محلی، وب و یا FTP
باشند.
مخازن
زیادی بر روی اینترنت برای بکارگیری بر
روی سیستم‌های دبــیان وجود دارند که
تعدادی از آنها رسما به پروژه دبیان وابسته
بوده و تعدادی نیز به صورت متفرقه نگهداری
شده و به‌روز می‌شــوند.
بدون
اینکه مخازنی را Synaptic
معرفی
نمایید، قادر به کار کردن با آن و نصب
بسته‌های نرم‌افزاری نخواهید بود.
مخـــازن
تعریف شده بر روی سیستم را می‌توانید از
منوی Settings
بخش
Repositories
مشاهده
نمایید.
با
کلیک بر روی ایــن منـــو، پنجره‌ای باز
خواهد شد که لیست مخازن موجود بر روی سیستم
در آن نمایش داده شده است.
با
استفاده از دگمــه‌های Up
و Down
موجود
در این پنجره می‌توانید اولویت مخازن را
بالا و پایین کنید.
مخازنی
که بر روی سیستم موجود بوده ولی غیر فعال
هستـند با رنگ خاکستری نمایش داده می‌شوند.
با
گذاشتن تیک کنار این مخازن می‌توانید
آنها را فعال نمایید.
با
استفاده از دگــمه New
هم
امکان تعریف مخازن جدید فراهم می‌شود.
برای
تعریف مخازن جدید چهار گزینه وجود دارد:
نوع
مخزن که شامل مخازن دودویی (Binary)
و کد
منبع (Source)
است.
URI:
که در
این فیلد باید نشانی مخزن نوشته شود.
Distribution:
که
نام توزیع‌های موجود در مخزن است.
Sections:
عناوین
زیر بخش‌های موجود در یک توزیع مانند
Main،
Contrib و
non-free.
معمولا
در سایت‌های ارائه کننده مخازن APT
اطلاعات
کاملی در مورد بخش‌های ذکر شده در اختیار
کاربران قرار داده می‌شود و نیازی نیست
تا زیاد در این مورد نگران باشید.
توجه
داشته باشید تنها از مخازنی استفاده کنید
که با سیستم شما سازگاری دارند.
استفاده
از مخازن ناسازگار باعث ایجاد اختلال و
مشکل در سیستم‌تان خواهد شد.
بسیاری
از توزیع‌ها نیز به‌روز رسانی‌های
امنیتی و پس از انتشار خود را با استفاده
از مخازن APT
منتشر
می‌کنند.
شکل
۱ :
پنجره
اصلی ابزار Synaptic
اطلاعات این
پنجره در یـــک فایل پیکربندی در مسیــر
etc/apt/sources.list/
ذخیره
می‌شود کـــه می‌تـــوانید آنرا به
صـــورت دستی هم ویرایش کنید.
با
استفاده از دگمه Delete
هم
می‌توانید مخازنی را که به آنـهــا نیاز
ندارید را از روی سیستم حذف کنید.
در
صورتی که مخازن شما به صورت دیسک‌های CD
و DVD
هستند،
برای اضـافه کردن آنها باید از منوی Edit
بخش
Add CD-ROM
استفاده
کنید.
۲)
اطلاعات
بسته‌ها (Package
Information): پس
از اینکه مخازن را بر روی سیستم تعریف
کـردید، باید اطلاعات موجود بر روی
بسته‌های آنها را دریافت کنید.
برای
این منظور باید از کلیدهای Ctrl+R
و یا
دگمه Reload
مـــوجــود
بــر روی نوار ابزار برنامه استفاده کنید.
در
صورتی که مخازن تعریف شده بر روی اینترنت
قرار دارند، برای دریافت لیست اطـــلاعات
بسته‌ها باید به اینترنت متصل باشید.
۳)
بسته
نصب شده (Installed):
بسته‌ای
که توسط یک مربع سبز رنگ نمایش داده شده
و اکنــون بر روی سیستم نصب می‌باشد.
۴)
بسته
نصب نشده (Not
Installed): بسته‌ای
که توسط یک مربع سفید رنگ نمایش داده شـده
و بر روی سیستم نصب نیست.
۵)
بسته
شکسته (Broken):
بسته‌ای
که عملیات نصب آن بر روی سیستم بـــه
درستـــی صورت نگرفته و یا در تداخل با
بسته‌های دیگری است.
این
بسته توسط یک مربع قرمز رنگ نمایش داده
می‌شود.
تا این مرحله
با مهمترین اصطلاحات Synaptic
آشنا
شده و Synaptic
نیز
کاملا آماده استفاده است.
دگمه‌های
طبقه‌بندی/وضعیت
در
پایین پنجره اصلی Synaptic
چهار
دگمه قرار دارد که اجازه دهید آنها را
دگمه‌های طبقه‌بندی/وضعیت
بنـامیم.
در زیر
این دگمه‌ها توضیح داده شده‌اند:
دگمه Sections:
با
کلیک بر رو این دگمه، در سـتون سمت چپ
برنامه، دسته‌بندی‌های بسته‌های
نرم‌افزاری نمایش داده می‌شوند که با
کلیک بر روی هـر دسته‌بندی، بسته‌های
نرم‌افزاری موجود در آن دسته نمایش داده
می‌شوند.
دگمه Status:
با
کلیک بر روی این دگمه، در ستون چپ برنامه،
دسته‌بندی‌های بسته‌های نرم‌افزاری
با توجه به وضعیت آنها مانند نصب شده،
نصب نشده و...
نمایش
داده می‌شود.
دگمه Search:
با
کلیک بر روی این دگمه، در ستون چپ برنامه،
کلید واژه‌هایی که از آنها برای جستجوی
بسته‌های خاصی استفاده می‌کنید، نمایش
داده می‌شوند.
دگمه Custom:
با
کلیک بر روی این دگمه، در ستون چپ برنامه،
دسته‌بندی‌های بسته‌های نرم‌افزاری
با توجه به حالت سفارشی آنها مانند
بسته‌های قابل ارتقاء، بسته‌های شکسته
(Broken)،
بسته‌هایی که برای انجام تغییراتی
علامت‌گذاری شده‌اند، نمایش داده
می‌شود.
 آلن
باغومیان alan@technotux.com
 PDF Version
| 
منوی اصلی
